بررسی الگوی انتقال مکانی قیمت زعفران در استان های ایران

پژوهش درباره نحوه­ی انتقال قیمت از موضوعاتی است که در حوزه­ی اقتصاد کشاورزی به­طور جدی مورد توجه قرار گرفته است. تجزیه و تحلیل انتقال مکانی قیمت به­طورکلی به­دنبال نشان دادن همگرایی میان بازارهای محلی و بررسی عملکرد این بازارها است. انتقال مکانی قیمت  اغلب با هدف بررسی درجه­ی همگرایی بازارها، کاهش نقص­های عملکردی بازار و تلاش در جهت کاهش هزینه­های مبادله مورد مطالعه قرار می­گیرند. به­دلیل اهمیت زعفران به­عنوان یکی از اقلام مهم صادرات غیرنفتی، تجمع تولیدکنندگان این محصول در استان خراسان و پراکندگی مصرف­کنندگان این محصول در سایر استان­های ایران، هدف اصلی این مطالعه بررسی انتقال مکانی قیمت زعفران از استان خراسان به سایر استان­های ایران است. در مطالعه­ی حاضر، با استفاده از آمار ماهانه­ی قیمت خرده­فروشی زعفران در سال­های 1390-1385 و با استفاده از الگوی تصحیح خطای آستانه­ای، چگونگی انتقال مکانی قیمت بین استان خراسان و سایر استان­های کشور مورد آزمون قرار گرفت. نتایج نشان­دهنده­ی آن است که در اکثر استان­های مورد بررسی عدم تقارن مثبت قیمت­ها وجود دارد که به نفع عوامل بازاریابی و به ضرر مصرف­کنندگان می­باشد. تلاش در جهت ایجاد شرایط مساعد برای خرید محصول از تولیدکننده و پر رنگ کردن نقش بازارهای بورس و بازارهای آتی زعفران و به­وجود آوردن تشکل­های تولیدکنندگان در قالب اتحادیه یا تعاونی­های تولید زعفران برای افزایش قدرت چانه­زنی آنها و در نهایت کم کردن نقش واسطه­ها در بازار ضروری به­نظر می­رسد. طبقه ­بندی JEL:Q12, C59